1. Giới thiệu về Công văn 2937
Ngày 30 tháng 9 năm 2024, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Công văn số 2937/CV-ĐCSKT-MT năm 2024, trong đó đề nghị giải quyết một vụ án hình sự quan trọng. Cụ thể, cơ quan này hiện đang tiến hành điều tra vụ án liên quan đến hành vi “Mua bán trái phép hóa đơn”. Vụ án này được khởi tố theo Quyết định số 43/QĐ-CSĐT ngày 20 tháng 4 năm 2024, đồng thời đã có quyết định bổ sung khởi tố vụ án hình sự mang số 13/QĐ-ĐCSKT-MT, được ban hành vào ngày 27 tháng 10 năm 2024. Việc điều tra và xử lý vụ án này không chỉ nhằm bảo vệ trật tự xã hội mà còn góp phần ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực tài chính, thuế, đảm bảo công bằng và minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Cơ quan CSĐT Công an thị xã Nghi Sơn đang nỗ lực thu thập chứng cứ, làm rõ các đối tượng liên quan để xử lý theo quy định của pháp luật.
2. Danh sách 185 công ty mua bán trái phép hóa đơn
Ngày 30 tháng 9 năm 2024, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã phát hành Công văn số 2937/CV-ĐCSKT-MT nhằm đề nghị giải quyết một vụ án hình sự nghiêm trọng. Hiện tại, Cơ quan CSĐT đang tiến hành điều tra vụ án “Mua bán trái phép hóa đơn”, khởi tố theo Quyết định số 43/QĐ-CSĐT ngày 20 tháng 4 năm 2024 và Quyết định bổ sung khởi tố vụ án hình sự số 13/QĐ-ĐCSKT-MT ngày 27 tháng 10 năm 2024. Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã phát hiện hành vi mua lại và lập mới 185 công ty, với danh sách chi tiết kèm theo, nhằm thực hiện các giao dịch xuất bán hóa đơn trái phép.
Theo tài liệu thu thập từ các đơn vị quản lý thuế và đơn vị cung cấp giải pháp phần mềm hóa đơn điện tử, các công ty này đã xuất hóa đơn cho nhiều đơn vị và cá nhân trên toàn quốc. Đáng chú ý, trong số đó, có 2.667 đơn vị, cá nhân đã đăng ký địa chỉ kinh doanh tại thành phố Hồ Chí Minh và nhận hóa đơn từ 185 công ty nêu trên. Để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Nghi Sơn đã đề nghị Cục Thuế thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo các đơn vị quản lý thuế phối hợp làm việc với 2.667 đơn vị này, nhằm làm rõ nguồn gốc các hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) mà họ đã nhận.
Trong quá trình làm việc, nếu phát hiện hành vi vi phạm, các đơn vị được giao quản lý thuế cần có biện pháp xử lý theo thẩm quyền. Nếu có dấu hiệu tội phạm, hồ sơ và tài liệu liên quan sẽ được chuyển cho Cơ quan CSĐT Công an thị xã Nghi Sơn để xử lý theo quy định của pháp luật. Qua các hoạt động này, cơ quan chức năng mong muốn củng cố trật tự quản lý thuế, đồng thời ngăn chặn các hành vi gian lận tài chính ảnh hưởng đến nền kinh tế.
Xem ngay Danh sách 185 công ty mua bán trái phép hoá đơn theo Công văn 2937 tại đây
3. Hậu quả phải gánh chịu khi mua bán hóa đơn trái phép
Để chấn chỉnh và ngăn chặn các hành vi vi phạm liên quan đến mua bán hóa đơn trái phép và sử dụng hóa đơn không hợp pháp, Nhà nước đã ban hành nhiều quy định pháp luật nghiêm ngặt nhằm xử lý triệt để những cá nhân và tổ chức vi phạm. Theo thông tin từ Tổng cục Thuế, các biện pháp chế tài xử phạt hành chính và chế tài hình sự đối với những hành vi này đã được quy định một cách cụ thể. Những quy định này không chỉ nhằm mục đích răn đe mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, đảm bảo rằng mọi giao dịch thương mại đều được thực hiện theo đúng pháp luật. Sự nghiêm minh trong việc xử lý các hành vi vi phạm sẽ góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hoạt động một cách hợp pháp, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững. Chính vì vậy, việc thực thi các quy định này một cách nghiêm túc và đồng bộ là rất cần thiết trong công cuộc phòng, chống các hành vi gian lận thuế và bảo đảm trật tự xã hội. Chi tiết như sau:
(1) Mức xử phạt vi phạm hành chính
Theo quy định tại Điều 22 của Nghị định 125/2020/NĐ-CP, được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Nghị định 102/2021/NĐ-CP, mức xử phạt đối với hành vi cho, bán hóa đơn được xác định rõ ràng. Cụ thể, hành vi cho, bán hóa đơn đặt in chưa phát hành hoặc cho, bán hóa đơn đặt in của khách hàng cho tổ chức, cá nhân khác sẽ bị phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 45 triệu đồng. Đối với các hành vi cho, bán hóa đơn khác không thuộc các trường hợp trên, mức phạt sẽ từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng. Ngoài việc bị phạt tiền, các cá nhân, tổ chức vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả bằng cách buộc hủy hóa đơn và nộp lại số lợi bất hợp pháp có được từ hành vi vi phạm.
Đối với hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, theo Điều 28 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, mức phạt tiền sẽ từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng, đồng thời cũng phải hủy hóa đơn đã sử dụng. Hành vi sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để hạch toán giá trị hàng hóa, dịch vụ nhằm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được hoàn, giảm cũng sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 16 của nghị định này, với mức xử phạt là 20% trên số tiền thuế khai thiếu hoặc số tiền thuế đã được miễn, giảm cao hơn so với quy định. Trong trường hợp người mua chứng minh được lỗi vi phạm thuộc về bên bán, mà họ đã hạch toán kế toán đầy đủ, thì sẽ có các biện pháp khắc phục như nộp đủ số tiền thuế thiếu và điều chỉnh lại số thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Cuối cùng, với các hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp để khai thuế làm giảm số thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, nếu xác định là hành vi trốn thuế nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015, mức phạt sẽ từ 1 đến 3 lần số thuế trốn, tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm. Biện pháp khắc phục cho các hành vi này cũng bao gồm việc buộc nộp đủ số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước và điều chỉnh lại số thuế giá trị gia tăng đầu vào nếu có. Những quy định này nhằm tạo ra sự công bằng và nghiêm minh trong công tác quản lý thuế, ngăn chặn các hành vi gian lận và bảo vệ lợi ích hợp pháp của Nhà nước.
(2) Truy cứu trách nhiệm hình sự
Đối với tội trốn thuế, theo quy định tại Điều 200 của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), cá nhân sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào nhằm làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoặc khấu trừ sẽ phải chịu mức phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng, hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm. Đối với các pháp nhân vi phạm, mức xử phạt sẽ cao hơn, từ 300 triệu đồng đến 1 tỷ đồng. Trong những trường hợp tăng nặng, cá nhân có thể bị phạt tù lên đến 7 năm hoặc phạt tiền tới 4,5 tỷ đồng, trong khi đó pháp nhân có thể bị phạt tối đa 10 tỷ đồng hoặc bị đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm.
Ngoài hình phạt chính, cá nhân vi phạm còn có thể bị phạt tiền bổ sung từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc cấm hành nghề từ 1 đến 5 năm, và có thể bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. Đối với pháp nhân, mức phạt bổ sung có thể từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, và có thể bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định, hoặc cấm huy động vốn từ 1 đến 3 năm.
Về tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn và chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước, Điều 203 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định rằng người nào in, phát hành hoặc mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước với số lượng từ 50 đến dưới 100 số hoặc đã ghi nội dung từ 10 đến dưới 30 số, hoặc thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Đối với pháp nhân vi phạm, mức phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng.
Trong trường hợp thuộc khung hình phạt tăng nặng, cá nhân có thể bị phạt tiền tối đa lên đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 đến 5 năm; pháp nhân cũng sẽ phải chịu mức phạt tối đa là 1 tỷ đồng. Cá nhân vi phạm còn có thể bị phạt tiền bổ sung từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm. Pháp nhân cũng sẽ bị phạt bổ sung từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, cùng với việc cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực hoặc cấm huy động vốn từ 1 đến 3 năm. Những quy định này thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền lợi của Nhà nước và người tiêu dùng.
4. Giải pháp ngăn chặn tình trạng mua bán hóa đơn trái phép
Để ngăn chặn tình trạng mua bán hóa đơn trái phép, cần thực hiện một loạt giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Đầu tiên, việc hoàn thiện khung pháp lý là rất quan trọng; cần bổ sung và sửa đổi các quy định pháp luật liên quan đến hóa đơn, chứng từ, nhằm tạo ra các điều khoản chặt chẽ hơn để xử lý các hành vi vi phạm. Thứ hai, cần cải thiện công tác quản lý nhà nước bằng cách nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát từ các cơ quan chức năng. Việc này không chỉ giúp phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm mà còn tạo ra môi trường làm việc công khai, minh bạch hơn cho doanh nghiệp.
Một giải pháp khác không thể thiếu là xây dựng hệ thống thông tin điện tử. Việc áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý hóa đơn, chứng từ sẽ giúp cải thiện tính chính xác và hiệu quả trong việc theo dõi và kiểm soát các giao dịch, từ đó giảm thiểu khả năng xảy ra gian lận. Cuối cùng, tăng cường tuyên truyền cũng là một yếu tố quan trọng; nâng cao nhận thức của doanh nghiệp và người dân về tác hại của việc mua bán hóa đơn trái phép không chỉ giúp họ hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình mà còn khuyến khích họ tham gia vào việc phòng ngừa và tố giác các hành vi vi phạm. Những giải pháp này, nếu được triển khai đồng bộ, sẽ góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và minh bạch, đồng thời bảo vệ lợi ích của Nhà nước và cộng đồng.
Xem thêm bài viết: Luật sư giải đáp pháp luật về mức xử phạt đối với hành vi mua bán hóa đơn
Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn và giải đáp quy định pháp luật nhanh chóng.
